بررسی کاربرد چاه ارت در ساختمان ها
کاربرد چاه ارت ساختمان و سیستم ارتینگ این است که جریان‌های ناخواسته را تخلیه الکتریکی کند. هر چه مقاومت الکتریکی خاک کمتر باشد، عملکرد بهتری در تخلیه این جریان‌ها دارد. عوامل متعددی بر مقاومت مخصوص خاک تاثیر دارد. در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
- دما
- املاح معدنی موجود در خاک
- رطوبت
- دانسیته
کاهش دما، رطوبت و املاح معدنی موجب افزایش مقاومت و کاهش دانسیته خاک میشود. عدم اجرای محل چاه ارت، به ویژه در فونداسیون یا پی گسترده، یکی از اشتباهات متداول در پروژه‌های ساختمانی به حساب می آید.
(در مورد اهمیت اجرای همبندی و ارتینگ در سازه بیشتر بدانید)
نحوه اجرای چاه ارت
1- روش اجرای چاه ارت ساختمان به این صورت است که تعداد و مکان چاه‌های ارت باید مطابق با نقشه تاسیسات ساختمان باشد و باید از کاهش تعداد آنها پرهیز شود. در اکثر ساختمان‌های معمولی، یک چاه ارت کافی است.
2- چاهی که برای این منظور احداث میشود، باید فقط برای استفاده به عنوان چاه ارت باشد و نباید برای استفاده در کاربری های دیگر باشد.
3- کشیدن چاه در بخش سبز یا باغچه، در حد امکان، برای قرار گرفتن بیشتر در معرض رطوبت طبیعی صورت می‌گیرد.
4- در صورت حفر چاه در داخل باغچه، سطح لوله باید با سطح خاک هم ارتفاع باشد تا آب به سهولت وارد شود. همچنین، باید سوراخ های متعددی روی دیواره لوله ایجاد شود.
5- در صورتی که چاه در محیط سرمسقف قرار گرفته باشد، نیاز به دریچه ای برای رطوبت و ریختن آب است.
6- خاک‌های رسی، نباتی و کشاورزی که غیرمتراکم هستند، دارای مقاومت مخصوص پایین‌تر و نیاز به حقاری با عمق کمتری هستند. از طرفی، خاک‌های ماسه‌ای و شنی که متراکم هستند، مقاومت بالاتری دارند و نیاز به حفاری عمیق تری هم دارند.
7- آن دسته از زمین هایی که مقاومت مخصوصی دارند و سخت هستند، استفاده از مواد کاهنده مقاومت خاک به صورت ژل یا پودر استفاده شود.
8- چاه باید با خاک نرم و سرند شده پر شود.
9- اندازه و طول شینه تابلو به تعداد انشعابات داخل ساختمان وابسته است. باید توجه شود که وسایل داخل ساختمان باید به صورت جدا به شینه تابلو اتصل پیدا کنند.
چگونگی تست ارت سیستم ساختمان
تست سیستم ارت ساختمان یک فرایند است که برای اندازه‌گیری مقاومت اهمی چاه ارت استفاده میشود. در کارهای حساس، پس از تکمیل کار، با استفاده از دستگاه ارت سنج، مقاومت چاه باید کنترل شود. همچنین، مقاومت چاه توسط یک روش آسان و ساده با یک فیوز مینیاتوری 10 آمپر بررسی می شود. سیم برق و سیم خروجی چاه ارت به فیوز وصل می‌شوند. در صورت پریدن فیوز، نشانه این است که مقاومت مناسب چاه است. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا اطلاعات مفیدی در مورد مزایای بهره مندی از چاه ارت به شما بدهیم.
مزایای بهره مندی از چاه ارت
- محافظت از ساکنین ساختمان در مقابل برق‌گرفتگی، از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از چاه ارت است.
- این چاه می‌تواند وسایل برقی خانه را در برابر تغییرات ناگهانی ولتاژ، رعد و برق، اضافه بار و سایر عوامل محافظت کند.
- با استفاده از چاه ارت، ولتاژ اضافی حذف می شود، در نتیجه از افزایش ناگهانی ولتاژ در زمان قطع و وصل برق ساختمان جلوگیری می کند.
- از دیگر مزایای چاه ارت می توان به منحرف کردن امواج مزاحم RF از سیستم و گیرنده رادیویی و مخابراتی اشاره کرد.
(اجرای ارتینگ و همبندی چگونه باعث جلوگیری از خطر برق گرفتگی میشود)
چگونگی ایجاد چاه ارت با صفحه مسی
در کل برای اجرای سیستم ارتینگ ساختمان دو روش عمقی و سطحی وجود دارد. روش سطحی در مواردی استفاده میشود که به دلایل فنی امکان حفاری وجود ندارد. اما در کشور ما، روش عمقی رایج‌تر است. در روش عمقی، بعد از حفر چاه تا عمق مناسب، کف چاه با استفاده از آب یا بهتر است از محلول آب نمک مرطوب شود سپس به ارتفاع تقریبی ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر، با خاک نرم و سرند شده یا مواد کاهنده مقاومت خاک پر می‌گردد.
یک کابل مسی جوش داده شده به صفحه مسی، عمودی در مرکز چاه قرار می‌گیرد. سپس مخلوطی از ذغال و نمک یا دوغاب بنتونیت از صفحه تا ارتفاع 20 سانتی متری پر می شود.
در اجرای چاه ارت با بنتونیت، یکی از نکات مهم این است که باید دوغاب بنتونیت را به صورت یکنواخت و غلیظ به آرامی تا ارتفاع ۲۰ سانتیمتر بالاتر از روی صفحه مسی درون چاه ریخت. باید توجه کنید که از پر کردن چاه با آب و در مرحله بعدی ریختن بنتونیت در آن جلوگیری شود. از ریختن خاک درون چاه پیش از گیرش بنتونیت نیز باید خودداری شود. پس از قرار دادن صفحه مسی در داخل زغال، پنج لایه سنگ نمک خرد و سرند شده و پنج لایه پودر زغال با ضخامت 15 سانتیمتر به داخل چاه ریخته می شود. بعد از آن، خاکی که سرند شده است به صورت لایه به لایه درون چاه ریخته و با استفاده از کوبش، فشار داده میشود.
بعد از گذشت یک روز و تثبیت دوغاب، یک لوله با قطر ۸ تا ۱۰ سانتیمتر در وسط چاه به هدف ریختن آب درون چاه و حفظ رطوبت خاک تعبیه می شود. بعد از آن، چاه به طور کامل با استفاده از خاک نرم و ریختن شن داخل لوله، پر می شود. در نهایت، انتهای کابل خارج شده از چاه با استفاده از کابلشو به شینه ارت تابلو متصل میشود و کابل همبندی بین قسمت فلزی ساختمان و شاسی آسانسور نیز به تابلو اتصال می گردد. بعد از حدود دو هفته، باید برای تست چاه ارت اقدام شود.
نکات طلایی کابل و صفحه مسی
- تعیین ابعاد صفحه مسی باید با در نظر گرفتن رطوبت طبیعی خاک انجام شود.
- در مناطق مرطوب‌تر، صفحات کوچک‌تر و در مناطق گرم و خشک، صفحات بزرگ‌تر مناسب‌تر هستند. به عنوان مثال، استفاده از صفحه مسی با ابعاد 5×500×500 میلی‌متر در سطح تهران برای ساختمان ها مناسب است که مناطقی نیمه خشک متداول دارد.
- قرار گیری صفحه مسی به صورت عمودی درمرکز چاه اهمیت دارد.
- ضخامت پودر زغال هیزم در هر طرف باید حداقل 20 سانتیمتر باشد.
- در نصب کابل مسی، حتما توجه کنید که کابل باید در وسط چاه قرار بگیرد و نباید کشیده شود.
- همچنین، کابل مسی باید به طور کامل سالم و بدون هر گونه زدگی یا خوردگی باشد.
- برای اتصال کابل مسی به صفحه، باید از جوش برنج (کاربید یا کدولد) استفاده شود.
- برای استفاده کمتر از وصله، باید طول کابل بین تابلو و چاه ارت، چاهک آسانسور و همچنین نزدیک‌ترین قسمت فلزی ساختمان با دقت بسیار بالا مورد بررسی و محاسیه قرار بگیرد.
- سیستم ارتینگ در این روزها در بسیاری از ساختمان های مسکونی و مکان های دیگری که برق دارند، به کار می‌رود. حتی در سیستم های مخابراتی و تلگراف نیز از آن برای جلوگیری از نویز در شبکه استفاده می شود. همچنین در سیستم های انتقال برق نیز استفاده از سسیتم ارت یکی از واجبات است.
در دوران گذشته، استفاده از سیستم ارت یا اتصال به زمین تقریباً نادر بود و به همین دلیل، خطرات و آسیب‌های ناشی از برق گرفتگی بسیار بیشتر و غیرقابل چبران بود. به همین دلیل، اجرای سیستم ارت برای جلوگیری از برق گرفتگی و خطرات آن اهمیت بسیاری داشت. این سیستم برای اولین بار در کشور انگلیس مورد استفاده قرار گرفت و به طور گسترده ای مورد استقبال قرار گرفت و این شیوه فراکیر شد. ایجاد اصولی چاه ارت بسیار ضروری است تا در مواقع اضطراری خطری ایجاد نشود و جان کسی را در خطر نیندازد.
شما میتوانید جهت پیدا کردن متخصصان و مجریان سیستم ارتینگ و یا مشاهده محصولات به وب سایت بارق مراجعه کرده و کالای مورد نظر خود را مستقیما از فروشنده خریداری و یا با آنها تماس برقرار کنید. همچنین با مراجعه به وبلاگ بارق، می توانید مطالب آموزش بیشتری را مشاهده کنید
