استانداردهای حفاظت در برابر صاعقه نقش حیاتی در طراحی و نصب سیستم‌های صاعقه‌گیر ایفا می‌کنند. این استانداردها برای اطمینان از ایمنی ساختمان‌ها، تأسیسات، و افراد در برابر خطرات ناشی از صاعقه طراحی شده‌اند. در این مقاله، به بررسی سه استاندارد مهم در این حوزه می‌پردازیم: استاندارد NFPA 780، استاندارد IEC 62305، و استاندارد NFC 17-102.
استاندارد NFPA 780: راهنمای نصب و طراحی سیستم‌های صاعقه‌گیر
استاندارد NFPA 780 که توسط انجمن ملی حفاظت در برابر آتش (NFPA) تدوین شده است، به‌عنوان یک مرجع جامع برای طراحی، نصب و نگهداری سیستم‌های حفاظت در برابر صاعقه شناخته می‌شود. این استاندارد شامل دستورالعمل‌هایی برای انتخاب مکان صاعقه‌گیرها، نوع تجهیزات مورد استفاده، نحوه اتصال به زمین، و حفاظت از تجهیزات حساس در برابر اثرات الکترومغناطیسی ناشی از صاعقه است. از ویژگی‌های کلیدی این استاندارد می‌توان به تأکید بر اصول ارزیابی ریسک و استفاده از تجهیزات با کیفیت اشاره کرد. همچنین، در این استاندارد نوع هادی‌ها (مانند هادی مسی یا آلومینیومی) و نحوه اتصال آن‌ها به اجزای دیگر سیستم مورد توجه قرار گرفته است.
استاندارد IEC 62305: استاندارد بین‌المللی برای حفاظت در برابر صاعقه
استاندارد IEC 62305 توسط کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک (IEC) تدوین شده و یکی از جامع‌ترین استانداردها در زمینه حفاظت در برابر صاعقه به شمار می‌رود. این استاندارد در چهار بخش ارائه شده است که به ترتیب شامل اصول کلی، ارزیابی ریسک، حفاظت از سازه‌ها و تجهیزات، و حفاظت از سیستم‌های الکترونیکی است. از نقاط قوت این استاندارد می‌توان به تمرکز بر تحلیل‌های ریسک و ارائه راهکارهای متنوع برای کاهش خطرات اشاره کرد. همچنین، نوع تجهیزات حفاظتی از جمله برق‌گیرها، هادی‌های نزولی، و الکترودهای اتصال به زمین در این استاندارد به‌طور دقیق مشخص شده است. دستورالعمل‌هایی برای نصب تجهیزات در مناطق مختلف، مانند سقف‌ها، دیوارها، و محوطه‌های باز نیز ارائه می‌شود.
استاندارد NFC 17-102: مربوط به صاعقه‌گیرهای فعال (ESE)
استاندارد NFC 17-102 که توسط فرانسه تدوین شده است، به‌طور خاص به طراحی و نصب صاعقه‌گیرهای فعال (Early Streamer Emission) می‌پردازد. این نوع صاعقه‌گیرها با استفاده از فناوری پیشرفته، قادر به افزایش سرعت و کارایی در جذب صاعقه هستند. استاندارد NFC 17-102 شامل دستورالعمل‌هایی برای انتخاب موقعیت نصب، شعاع حفاظت، و آزمون‌های عملکرد صاعقه‌گیرهای فعال است. همچنین، این استاندارد نوع هادی مورد نیاز برای صاعقه‌گیرهای فعال و نحوه اتصال آن به سیستم زمین را مشخص می‌کند. از جمله محل‌های نیاز به نصب این نوع صاعقه‌گیرها می‌توان به ساختمان‌های مرتفع، تأسیسات صنعتی، و مراکز حساس مانند بیمارستان‌ها و پایگاه‌های نظامی اشاره کرد.
مقایسه و نتیجه‌گیری
هر یک از این استانداردها دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود هستند. استاندارد NFPA 780 بیشتر بر اصول کلی و الزامات کاربردی در ایالات متحده تمرکز دارد. استاندارد IEC 62305 با دیدگاهی جامع و بین‌المللی، مناسب پروژه‌هایی است که به تحلیل ریسک و حفاظت پیشرفته نیاز دارند. در مقابل، استاندارد NFC 17-102 به فناوری‌های نوین صاعقه‌گیرهای فعال اختصاص دارد و برای کاربردهای خاص و پیشرفته‌تر مناسب است.
انتخاب استاندارد مناسب برای هر پروژه باید بر اساس شرایط محیطی، نیازهای حفاظتی، نوع تجهیزات مورد استفاده، و قوانین محلی صورت گیرد. آشنایی با این استانداردها و استفاده صحیح از آن‌ها می‌تواند تأثیر بسزایی در افزایش ایمنی و کاهش خطرات ناشی از صاعقه داشته باشد.
ترجمه و جمع آوری:
واحد تحقیق و توسعه بارق، Baregh
بارق، مرجع آگهی ها و نیازمندی های صنعت برق
نظرات کاربران