فیوزها یکی از اجزای حیاتی در تابلوهای برق هستند که وظیفه حفاظت از تجهیزات الکتریکی را در برابر جریان‌های غیرمجاز و اتصال کوتاه بر عهده دارند. اما در طراحی و نصب این تجهیزات، یکی از مسائل مهمی که باید به آن توجه شود، پدیده “ضریب همجواری” یا تأثیر حرارتی و مغناطیسی فیوزها بر یکدیگر است. این مقاله به بررسی این موضوع پرداخته و راهکارهایی برای کاهش اثرات آن ارائه می‌دهد.
تعریف ضریب همجواری
ضریب همجواری به پدیده‌ای گفته می‌شود که در آن، گرمای تولیدشده توسط یک فیوز می‌تواند بر عملکرد فیوزهای مجاور تأثیر بگذارد. این تأثیر ممکن است باعث افزایش دمای فیوزهای اطراف شده و منجر به عملکرد نادرست یا زودهنگام آن‌ها شود. علاوه بر این، میدان‌های مغناطیسی ایجادشده توسط جریان‌های عبوری از فیوزها نیز می‌توانند بر کارایی و دقت عمل آن‌ها تأثیرگذار باشند.
دلایل وقوع ضریب همجواری
- تراکم بیش از حد فیوزها: نصب فیوزها در فاصله‌های نزدیک به یکدیگر، باعث محدود شدن جریان هوا و افزایش تجمع گرما در فضای تابلو می‌شود.
- بارگذاری نادرست: استفاده مداوم از فیوزها در ظرفیت‌های نزدیک به حد نامی آن‌ها، میزان گرمای تولیدشده را افزایش می‌دهد.
- جریان‌های هجومی: جریان‌های لحظه‌ای بالا می‌توانند میدان‌های مغناطیسی قوی تولید کنند که بر عملکرد فیوزهای مجاور تأثیر می‌گذارند.
- عدم تهویه مناسب: نبود سیستم تهویه یا خنک‌کننده مناسب در تابلو برق، دمای محیط را افزایش داده و شرایط را برای ضریب همجواری فراهم می‌کند.
جدول ضریب همجواری
به عنوان مثال، اگر 6 فیوز 25 آمپر در کنار هم قرار گیرند، ضریب تصحیح به 0.75 می‌رسد. در این حالت، فیوز پیش از رسیدن به جریان 25 آمپر عمل می‌کند و ممکن است در جریان 18.75 آمپر قطع شود.
اثرات ضریب همجواری
- عملکرد نادرست فیوزها: دمای بالا ممکن است باعث شود فیوزها زودتر از مقدار نامی خود عمل کنند و تجهیزات تحت حفاظت را خاموش کنند.
- کاهش عمر مفید: افزایش دمای مداوم باعث کاهش طول عمر فیوزها و تجهیزات مرتبط می‌شود.
- خطرات ایمنی: عملکرد نادرست فیوزها می‌تواند منجر به خطرات برقی و حتی آتش‌سوزی شود.
راهکارهای کاهش ضریب همجواری
- رعایت فاصله مناسب بین فیوزها: طراحی تابلو به گونه‌ای که فیوزها دارای فاصله کافی برای کاهش انتقال حرارت باشند.
- استفاده از فیوزهای با تحمل حرارتی بالا: انتخاب فیوزهایی که در دماهای بالاتر عملکرد قابل‌اعتمادی دارند.
- تهویه مناسب: نصب فن‌ها یا سیستم‌های خنک‌کننده در تابلو برق برای کنترل دما.
- استفاده از فیوزهای مدرن: فناوری‌های جدید در طراحی فیوزها می‌توانند تأثیرات حرارتی و مغناطیسی را کاهش دهند.
- بررسی دوره‌ای: انجام بازدیدهای دوره‌ای برای شناسایی نقاط داغ و کاهش تراکم گرما در تابلو.
نتیجه‌گیری
ضریب همجواری یکی از مسائل چالش‌برانگیز در طراحی و بهره‌برداری از تابلوهای برق است که می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر عملکرد و ایمنی سیستم داشته باشد. با شناسایی علل این پدیده و استفاده از راهکارهای پیشنهادی، می‌توان اثرات آن را به حداقل رساند و از عملکرد بهینه فیوزها و تجهیزات تابلو برق اطمینان حاصل کرد. توجه به این موضوع نه تنها باعث افزایش بهره‌وری و ایمنی سیستم می‌شود، بلکه هزینه‌های نگهداری و تعمیرات را نیز کاهش می‌دهد.
ترجمه و جمع آوری:
واحد تحقیق و توسعه بارق، Baregh
بارق، مرجع آگهی ها و نیازمندی های صنعت برق
نظرات کاربران