سیستم ارتینگ یکی از بخش‌های حیاتی در تأسیسات الکتریکی است که وظیفه آن تخلیه جریان‌های نشتی و اضافه ولتاژهای خطرناک به زمین است. در حالت استاندارد، تست این سیستم با دستگاه‌هایی مانند ارت‌تستر یا میگر انجام می‌شود، اما در برخی شرایط، ممکن است این تجهیزات در دسترس نباشند. در این مقاله، روش‌های مختلفی برای بررسی عملکرد سیستم ارت بدون نیاز به دستگاه‌های تخصصی معرفی می‌شود.
۱. بررسی فیزیکی چاه ارت
یکی از روش‌های ساده برای ارزیابی عملکرد سیستم ارت، بررسی چاه ارت از نظر فیزیکی است. موارد زیر باید بررسی شوند:
- میزان رطوبت خاک: سیستم ارت در خاک‌های خشک عملکرد ضعیف‌تری دارد، بنابراین بررسی میزان رطوبت می‌تواند نشانه‌ای از کیفیت اتصال به زمین باشد.
- اتصالات سیم به الکترود: محل اتصال سیم ارت به الکترود نباید زنگ‌زده یا دچار خوردگی باشد.
- عمق دفن الکترود: در مناطقی با مقاومت بالا، افزایش عمق دفن می‌تواند عملکرد سیستم را بهبود ببخشد.
۲. روش ولتاژ تماس
در این روش، یک وسیله الکتریکی مانند لامپ ۲۲۰ ولت را بین فاز و سیم ارت قرار می‌دهیم:
- اگر لامپ به‌طور کامل روشن شود، نشان‌دهنده عملکرد مناسب سیستم ارت است.
- اگر لامپ کم‌نورتر از حالت عادی باشد، مقاومت زمین بالاست و نیاز به بررسی دارد.
- اگر لامپ روشن نشود، احتمالاً اتصال به زمین وجود ندارد یا بسیار ضعیف است.
۳. تست با لامپ تست
برای بررسی ساده سیستم ارت، از یک لامپ تست به روش زیر استفاده می‌شود:
- یک سر لامپ تست را به فاز برق متصل کنید.
- سر دیگر را ابتدا به نول و سپس به سیم ارت متصل کنید.
- اگر در هر دو حالت شدت نور تقریباً یکسان بود، نشان‌دهنده سلامت سیستم ارت است.
- اگر هنگام اتصال به ارت، نور ضعیف یا خاموش شد، احتمالاً ارتینگ دچار مشکل است.
۴. بررسی نشتی برق روی بدنه تجهیزات
اگر هنگام تماس با تجهیزات فلزی مانند بدنه تابلو برق، حس برق‌گرفتگی ضعیف ایجاد شود، ممکن است سیستم ارت به‌درستی عمل نکند. در این حالت:
- از یک ولت‌متر ساده برای اندازه‌گیری ولتاژ بین بدنه تجهیزات و سیم نول استفاده کنید.
- اگر اختلاف ولتاژ زیادی مشاهده شد، ممکن است سیستم ارت مشکل داشته باشد.
۶. تست سیستم ارت با کلید فیوز
یک روش دیگر، استفاده از فیوز مینیاتوری (MCB) است. این روش به کمک قطع مدار در صورت وجود جریان نشتی به زمین، عملکرد ارت را بررسی می‌کند:
انتخاب فیوز مناسب:
- ۶ آمپر یا ۱۰ آمپر (نوع B) → مناسب برای تست‌های خانگی، مدارهای سبک، مدارهای صنعتی با مقاومت زمین پایین
روش انجام تست:
یک سیم از فاز را به سیم ارت متصل کنید و عملکرد فیوز را بررسی کنید:
- اگر فیوز به‌سرعت قطع شد → سیستم ارت سالم است.
- اگر فیوز قطع نشد → احتمال دارد که مسیر ارتینگ دچار مشکل باشد.
- اگر فیوز با تأخیر قطع شد → مقاومت سیستم ارت بالا بوده و نیاز به بررسی دارد.
نتیجه‌گیری
در حالی که بهترین روش برای تست سیستم ارت، استفاده از دستگاه‌های تخصصی است، روش‌های ذکرشده می‌توانند به‌عنوان راه‌حل‌های جایگزین و اولیه برای ارزیابی عملکرد سیستم ارت مورد استفاده قرار گیرند. در صورت مشاهده مشکل در هر یک از این روش‌ها، بهتر است از یک متخصص برق برای بررسی دقیق‌تر کمک گرفته شود تا از بروز خطرات الکتریکی جلوگیری گردد.
ترجمه و جمع آوری:
واحد تحقیق و توسعه بارق، Baregh
بارق، مرجع آگهی ها و نیازمندی های صنعت برق
نظرات کاربران